Journalisten, de dochter van een kweekvleespionier, een chefkok en een prins trokken 17 april naar Meatable in Leiden voor de eerste Europese proeverij van kweekvlees. Wat was hun oordeel en welke hordes moeten kweekvleesproducten nog nemen?
Tien jaar nadat Mark Post de eerste hamburger van gekweekt vlees presenteerde vond op 17 april de eerste proeverij plaats. De eerste van Nederland en van Europa. Kweekvleesproducent Meatable had de primeur en nodigde een select gezelschap uit op hun kantoor in Leiden. Sterrenkok Ron Blaauw, Prins Constantijn en Ira van Eelen (dochter van kweekvlees-pionier Willem van Eelen) vormden het eerste proefpanel.
Eerste proeverij
In Singapore, Israël en de Verenigde Staten zijn de eerste kweekvleesproducten al toegestaan, maar in Europa is het nog niet toegestaan. Wel mogen producenten sinds 2024 in Nederland proeverijen organiseren. Hieraan zijn strenge eisen verbonden. Voorafgaand aan de proeverij moet de producent een dossier met productinformatie en veiligheidsdocumenten indienen bij een speciale commissie. Deze commissie – die bestaat uit een toxicoloog, microbioloog, arts en ethicus – neemt op basis van die gegevens een besluit. Aan de proeverijen mag slechts een beperkt aantal mensen deelnemen en zij moeten vooraf allemaal een document ondertekenen waarin staat dat het proeven vrijwillig is en op eigen risico gebeurt.
Hybride kweekvlees
De productie van kweekvlees vindt plaats op basis van slechts enkele dierlijke cellen. Deze worden gevoed om spierweefsel en vet te kweken. De vermenigvuldiging en differentiatie van de cellen vindt plaats in bioreactoren gevuld met voedingsstoffen. De producten van Meatable zijn hybride, een combinatie van vlees en plantaardig. Een combinatie van de goede eigenschappen van vlees – zoals de smaak, het aroma, de mineralen en vitamines – met die van plantaardig, zoals de kleur en de gezonde vetzuren, vertelde Rui-Paulo Cunha van Meatable in 2023 op Food Technology.
Smaak hybride varkensworstje
Het proefpanel kreeg dus een hybride varkensworstje voorgeschoteld. Deels gekweekt varkensvlees en deels plantaardig. Alle drie waren te spreken over de smaak. “Een heel mooie worst, ambachtelijk, alsof het van de slager komt. De bite, de stukjes erin, de vettigheid: het totaalbeeld klopt volledig”, vertelde chefkok Blaauw aan de Volkskrant.
Goedkeuring Europa
Met de proeverijen en de positieve reacties lijkt de goedkeuring van kweekvlees weer een stapje dichterbij te komen. Alhoewel het nog lange tijd zal duren voordat consumenten van het gekweekte vlees kunnen proeven. Daan Luining, mede-oprichter en technisch directeur van Meatable, denkt dat het zomaar nog vijf jaar kan duren. Om kweekvlees als novel food op de Europese markt te krijgen moeten alle lidstaten goedkeuring verlenen. En vanuit verschillende hoeken is er weerstand tegen kweekvlees. In Italië geldt sinds 2023 een verbod.
Opschalen productie
Goedkeuring is niet de enige horde die kweekvleesproducenten moeten nemen. Ook wat betreft de productie moeten producenten stappen nemen. Het kweken van vlees is een ingewikkeld en duur proces. De productie van ‘gewoon’ vlees is goedkoper en dat maakt het moeilijk om hiermee te concurreren. Hierin zetten kweekvleesproducenten al wel stappen. Zo investeerde Meatable de afgelopen jaren in de opschaling en ontwikkeling van productiemethodes. Inmiddels heeft het bedrijf vier dagen nodig voor de productie van een worst. Snelheid is belangrijk voor het kweekproces, vindt Meatable. Snelle productie betekent minder reactors, minder voedingsstoffen, minder arbeid en energie, en een verlaging van de kosten.
Bron: Vleesmagazine, Meatable, NOS en Volkskrant