Hallo Tobias,
Nee ik was niet uit het veld geslagen door je (uitgebreide) antwoord, maar een paar weekjes op vakantie.
We zaten zo afgelegen in de Dordogne, dat ik daar geen internet kon gebruiken.
'Blijf af van de foie gras', schreef je mij voordat ik op vakantie ging. Pas toen ik de regio Périgord inreed in de Dordogne snapte ik wat je daarmee bedoelde.
Foie gras
Het stikt er werkelijk van de foie gras-boerderijen. En overal zijn toeristen welkom om er een kijkje te komen nemen. Heb ik natuurlijk ook gedaan. We bezochten een kleinschalige boerderij waar ganzen op de leeftijd van zes maanden worden geslacht. De eerste vijf maanden lopen ze in de uitgestrekte weilanden en mogen ze alles eten. De laatste maand worden ze gedwangvoederd met mais.
We kregen een video te zien hoe het er aan toeging. En ik moet eerlijk zeggen - ook al doen zij het volgens mij nog op een enigszins 'vriendelijke' wijze - ik werd er niet echt vrolijk van. Ik heb me dus niet bezondigd aan foie gras.
Op de boerderij heb ik overigens wel magret de canard (eendenborstfilet) gegeten. Dat was heerlijk. Of is dat net zo erg als ganzenlever?
Doden van dieren
En ja, ik realiseer mij heel goed dat er een dier moet worden gedood om mij iets lekkers te laten eten. Je schreef de vorige keer:
"Beeld je even in dat je een koe doodt (pijnloos zelfs). Kan je eerlijk zeggen dat dat je helemaal niets zou doen? Dat het je compleet onverschillig zou laten om het leven van een dier te beëindigen? Ik geloof dat je zou gaan nadenken over de vraag of het allemaal de moeite wel is. Of dat nou moest. Voor die lap vlees."
Misschien vind je mij wel harteloos, maar ik heb in de laatste vijf jaar ettelijke slachterijen bezocht (varkens, runderen, schapen, konijnen, kippen) en ik kan niet zeggen dat ik nou helemaal ontdaan was van de slacht. De mens vraagt nou eenmaal om vlees. In grote hoeveelheden zelfs. Daarvoor zullen dan toch dieren moeten worden gedood. Zo simpel is het.
Natuurlijk is het niet léuk om dieren geslacht zien te worden. Leuk is wat anders. Leuk is bijvoorbeeld naar het zwembad gaan met mijn kinderen. Maar ik heb nou eenmaal geen band met de dieren die worden geslacht. Misschien schok ik daarmee mensen zoals jij, maar ik ben daar gewoon eerlijk in.
Respect
Ik heb daarnaast ook heel veel respect voor de mensen die de dieren voor ons slachten. Het is niet het meest comfortabele en leuke werk. Maar iemand moet het doen. Slachters worden vaak vergeleken met moordenaars en er wordt wel eens gedaan alsof ze de hele dag lachend bijlen in de nekken van een dier zetten, maar de werkelijkheid is anders.
Het zijn hardwerkende mensen die klusjes doen waar wij ons allemaal te goed voor voelen. Of onze handen niet aan vuil willen maken. Zíj zorgen ervoor dat wij (met uitzondering van de vegetariërs en veganisten natuurlijk) elke avond een stuk vlees op ons bord hebben liggen. Het zijn vaak mensen met een lage schoolopleiding, iets waar zij doorgaans niets aan kunnen doen.
Jij en ik hebben immers het geluk uit goed bedeelde families te komen. Jij en ik hebben het geluk een goede schoolopleiding te hebben kunnen volgen. Jij en ik hebben het geluk dat wij kunnen kíezen wat voor werk wij willen doen. Dat is niet voor iedereen weggelegd. Voor slachters bijvoorbeeld. Denk daar ook eens over na.
Reactie
Dan tot slot hieronder een reactie van mijn afvalmoeder Edith Mastenbroek. Zij steunt mij in mijn (tot nu toe weer op een laag pitje staande) afvalrace (zie mijn andere weblog: Caroline op dieet) en is voedingsdeskundige. Zij schrijft jou persoonlijk aan. Wellicht kun je er de volgende keer op reageren:
Hallo wereldverbeteraar Tobias,
Stel dat u er inderdaad in zou slagen om de wereld te verbeteren, in de zin dat de ganse bevolking zich tot de sojaboon wenst te bekeren. Nu, dan hebben we pas echt een probleem.
Ten eerste is er een grote groep mensen die allergisch is voor soja. (Trouwens nog nooit gehoord over een ‘biefstukjes-allergie’.) Die sterven dan waarschijnlijk een te vroege dood, want een dagelijks handje noten zal ze niet op de been kunnen houden.
Ten tweede laat soja zich niet onbewerkt eten, er komt altijd een industrieel productieproces aan te pas. Ook niet het toppunt van milieuvriendelijkheid, me dunkt. Soja heeft, net als andere boonsoorten, een tekort aan de aminozuren methionine en cysteïne. Bovendien gaat er tijdens de productie veel lysine (o.a. nodig voor groei) verloren, waardoor er een vorm van suppletie nodig is.
Als granen en bonen het dominante voedsel worden wordt de absorptie van calcium, magnesium, ijzer en zink geremd. Dit betekent voor de bevolking een tekort aan deze mineralen. Daarom eten bijvoorbeeld Aziaten hun soja naast vlees, en niet als vleesvervanger. Ook zou soja de opname van calcium en vitamine D belemmeren. Bovendien, als je nageslacht wilt hebben, moet je geen soja eten.
Hormoonspiegels beïnvloeden blijft een delicate kwestie. Mocht het je al lukken om een baby in de wieg te krijgen, wee het arme kind dat de moedermelk moet ontberen. Babymelk bereid uit koemelk is niet meer voorhanden, heer Tobias en de zijnen hebben er immers voor gezorgd dat de koe uit de wei werd verbannen. Het arme wezentje zal middels de sojamelk een hoeveelheid fyto-oestrogenen binnen krijgen gelijk aan enkele anti-conceptiepillen op een dag!
Dan nog de productie: sinds het soja-areaal in met name Zuid-Amerika zich sterk uitbreidt, brengt dit ernstige sociale- en milieuproblemen met zich mee, zoals werkloosheid, verminderde voedselzekerheid, onteigening van land, aantasting van natuurreservaten, ontbossing, erosie en watervervuiling door landbouwchemicaliën.
U zie het meneer Tobias, dat lapje vlees op ons bord is in wezen zo gek nog niet.
Maar ik wil niet beweren dat je geen oog voor het welzijn voor de dieren moet hebben of de nadelige aspecten van de veeteelt voor het milieu dient te negeren. Wellicht kunt u zich daar op concentreren.
Ik vind het nogal pedant dat u uw ‘vleesloze’ boodschap aan ons wilt slijten, zonder dat u daar een voor ons gezond alternatief voor kunt bieden. (Edith Mastenbroek)
Kijk, dat werpt wéér een heel ander licht op de zaak, of niet Tobias?
Ik hoor graag weer van je,
Groeten,
Caroline