Dat redacteur Caroline van der Plas van Vleesmagazine niet zo gelooft in alle doemverhalen over het klimaat in relatie tot de vleesproductie is bekend. Veganist Guy Frederickx probeert haar in zijn gastblog op Vega Versus Vlees tóch te overtuigen van het tegendeel.
Beste Caroline,
Tobias heeft mij gevraagd te reageren op jouw scepticisme over het klimaat ten opzichte van vlees. Kennelijk heeft mijn reactie van 6 oktober weinig zoden aan de dijk gezet.
Ik dacht dat ik met mijn reactie een aantal goede argumenten had aangehaald die jou er toe zouden aanzetten om je mening over klimaatverandering te herzien, maar als ik je recent zo lees, moet ik helaas vaststellen dat deze argumenten niet hun beoogde effect hebben gehad.
Hockeystickaffaire
In tegendeel zelfs, uit je reactie blijkt duidelijk dat de recente nieuwsberichten van de klimaatskeptici jouw begrip over klimaatverandering alleen maar meer vertroebeld hebben, en je schrijft Tobias dan ook:
"Je weet uit mijn vorige blogs dat ik altijd een scepticus was als het over de opwarming van de aarde ging. Maar nu ook weer de hockeystick-affaire naar boven komt, word ik nog sceptischer dan ik al was."
De vraag is nu natuurlijk, als mijn eerdere argumenten jou niet hebben kunnen overtuigen, wat kan ik dan wél doen om het causaal verband tussen menselijke activiteiten en de veranderingen in het klimaat duidelijk te maken?
Het goede pad
Het liefst zou ik natuurlijk hebben dat je het hele Fourth Assessment Report van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) van voor naar achter leest. Dit vergt echter veel tijd én een technisch-wetenschappelijke basiskennis. Daarom zal ik proberen om aan de hand van een aantal links jou naar het goede pad te leiden.
Kritiek
Het spreekt uiteraard voor zich dat ik in deze korte reactie niet alle kritiek van de klimaatsceptici kan behandelen, en dus zal ik mij in eerste instantie beperken tot de twee belangrijkste punten die jij tot hiertoe hebt aangehaald.
Deze zijn: jouw ongeloof in een causaal verband tussen de koolstofdioxide (CO2) in de atmosfeer en de gemiddelde temperatuur van die atmosfeer, en de legitimiteit van de zogenaamde Hockeystick-grafiek.
CO2
1) Atmosferische CO2 en de gemiddelde temperatuur van de atmosfeer.
Het verband tussen de CO2 in de atmosfeer en de gemiddelde temperatuur van de atmosfeer is ver van eenvoudig. Te meer, omdat CO2 niet de enige factor is die een rol speelt in de temperatuurhuishouding van onze atmosfeer.
Dat er een verband is, is uiteraard al veel langer bekend. Iedereen heeft wel eens gehoord van het zogenaamde broeikaseffect. Echter, hoeveel mensen realiseren zich dat dit fenomeen reeds in 1824 door Joseph Fourier werd beschreven, en dat het potentiële effect van antropogene CO2-emissies reeds in 1896 door Svante Arrhenius?
Onderzoek
Het verhaal houdt hier uiteraard niet op. Sinds de ontdekking van het broeikaseffect in het eerste deel van de 19de eeuw is er veel onderzoek verricht naar de invloed van atmosferische CO2 op de temperatuur van de atmosfeer, vooral in de jaren ’50 tot ’60. Ik zou je ten zeerste willen aanraden om eens een kijkje te nemen op de website het American Institute of Physics voor een'kort' overzicht van de belangrijkste mijlpalen.
Waar ik echter wel iets dieper op in zou willen gaan, zijn een studie van het onderzoeksteam van James Hansen uit 1990, en een studie uit 2003 van Caillon et al. Waarom ik uitgerekend deze twee studies heb geselecteerd, word je duidelijk aan de hand van de volgende video-clip.
Waterdamp
Nog niet overtuigd? Misschien ben jij wel een van die mensen die beweren dat waterdamp een veel grotere rol speelt dan CO2 in de huidige klimaatverandering? Als dat het geval is, dan vertel ik nu al graag dat waterdamp geen drijvende kracht is van de veranderingen in het klimaat, maar een feedback. Waarom dat zo is, wordt op een duidelijke manier geïllustreerd in de volgende video-clip.
Of misschien erger nog! Geloof jij ook nog steeds dat de CO2-emissies ten gevolge van menselijke activiteiten veel te klein zijn in vergelijking met de natuurlijke emissies om enig effect te resorteren?
Mocht dat zo zijn, dan moet ik je helaas teleurstellen. De hoeveelheid CO2 die menselijke activiteiten aan de atmosfeer toevoegen, is vele malen groter dan de emissies van alle vulkanen samen. De volgende illustratie uit het meest recente IPCC-rapport laat zien hoe de verschillende CO2-stromen een onevenwicht vormen.
2) Hockeystick-grafiek.
De zogenaamde Hockeystick-grafiek vormt een reconstructie van de temperatuursveranderingen in het noordelijke halfrond gedurende het laatste millennium.
De oorspronkelijke versie van deze grafiek werd voor het eerst gepubliceerd in 1998 door Mann et al. en in 2001 werd een aangepaste versie van de grafiek, samen met een aantal onafhankelijk ontwikkelde grafieken, opgenomen in het Third Assessment Report van het IPCC.
Het is deze grafiek, en in het bijzonder de 1998-reconstructie van Mann et al., die in 2003, maar ook in latere jaren, op veel kritiek stuitte van Stephen McIntyre en Ross McKitrick en de basis vormde voor wat men de Hockeystick-‘controverse' noemt.
Of het effectief om een controverse gaat, is natuurlijk de vraag! Wat je er echter niet bij vermeldt, Caroline, of waarvan je je misschien niet bewust bent, is ondermeer het feit dat de basisconclusie bij deze grafiek(en) in 2006 werd herbevestigd door een rapport van de National Research Council (NRC), een werkgroep van de United States National Academy of Sciences, het Amerikaanse Hooggerechtshof van de wetenschap, zeg maar - en dat de opmerkingen die het NRC bij de grafiek(en) had veeleer statistisch van aard waren.
Hier kun je de executive summary van het NAS-rapport lezen.
Nog steeds niet overtuigd? Bekijk dan misschien ook eens de volgende twee webpagina’s over de zogenaamde Hockeystick-‘controverse’: Dummies guide to the latest “Hockey Stick” controversy en Myth vs. Fact Regarding the "Hockey Stick".
Krantenkoppen
Zo Caroline, Ik hoop dat ik met mijn reactie toch al een aantal zaken heb kunnen opklaren, en dat je vanaf nu ook iets dieper gaat graven (in de wetenschappelijke literatuur) voordat je je weer laat afleiden door het verhaal van de eerste de beste klimaatscepticus.
De krantenkoppen doen je misschien vaak anders geloven, maar het aantal klimaatwetenschappers dat de impact van menselijke activiteiten op het klimaat ontkent, is niet meer dan enkele luttele procenten en het lijkt er alleszins sterk op dat de nog bestaande (geïnformeerde) klimaatsceptici een uitstervend ras zijn.
Tot een volgende keer?
Vriendelijke Groeten,
Guy Frederickx
Mede-oprichter van EVA vzw.