De afgelopen week haalden verschillende supermarkten rundvleesproducten uit de schappen vanwege een mogelijke besmetting met de STEC-bacterie. In de meeste gevallen gaat het om rundergehakt. De NVWA geeft in een reactie aan dat het nog niet duidelijk is of al het besmette vlees uit de supermarkt is. Mogelijk volgen er nog meer terugroepacties. Wat is de STEC-bacterie en hoe komt het in ons vlees terecht?
STEC staat voor shiga-toxine producerende E. coli. E. coli zit van nature in de darmen van mensen en dieren en beschermt tegen ziekmakende bacterieën. Maar sommige calibacterieën, zoals STEC, kunnen gifstoffen produceren. Bij STEC is dat shiga-toxine. Deze gifstof veroorzaakt schade aan de cellen in de darmwand. Mensen die besmet raken met deze bacterie kunnen ernstige maag- en darmklachten krijgen.
Besmetting met STEC-bacterie
Mensen kunnen besmet raken met de STEC-bacterie door voeding (zoals het eten van onvoldoende verhit rundvlees) of door besmette mest. Veel dieren, zoals runderen, schapen, varkens en pluimvee, hebben STEC van in hun darmen. De dieren worden hier niet ziek van en scheiden de bacterie uit via de ontlasting. Dit kan de grond en het oppervlaktewater besmetten.
In het slachthuis kan vlees met STEC besmet raken als de karkassen aan de buitenkant zijn bevuild met ontlasting. Als deze ontlasting zichtbaar is, keurt de NVWA de karkassen direct af. Maar het is niet altijd zichtbaar. In dat geval kan bij de verwerking van de karkassen de bacterie in het vlees terecht komen. Bijvoorbeeld bij het malen van vlees tot gehakt of hamburgers. Binnen de uitsnijderijen wordt hier op gecontroleerd, maar omdat dergelijke analyses een paar dagen duren, ligt het vlees soms al in de supermarkt.
Niet alleen vlees kan besmet raken met STEC. Ook melk die niet gepasteuriseerd of gesteriliseerd is, kan gevaarlijk zijn. Ook groente, zoals sla en spinazie kan STEC bevatten als de boer besmette mest of oppervlakte water gebruikt voor het besproeien.
Hoe voorkom je een besmetting
Overigens betekent de consumptie van besmet vlees niet automatisch dat iemand gezondheidsklachten krijgt. Als het vlees voldoende verhit wordt, wordt de bacterie onschadelijk gemaakt. Wel bestaat de kans op kruisbesmetting in de keuken als het vlees nog rauw is. Ook rosé gebakken en rauw vlees kan gevaarlijk zijn. De NVWA heeft nog geen meldingen van ziektegevallen gekregen. Het onderzoek naar de besmetting loopt nog. Via de website van NVWA worden eventuele nieuwe besmettingen direct bekend gemaakt.
KNS geeft op de website een aantal preventieve maatregelen die een slager kan nemen om besmetting te voorkomen.
- Neem alleen vlees af van betrouwbare leveranciers en bekende keten.
- Werk hygiënisch.
- Laat de leverancier vlees dat (half) rauw wordt geconsumeerd regelmatig bacteriologisch onderzoeken.
- Geef klanten een goed advies over bereiding van rundvlees.