COV waarschuwt voor tunnelvisie op vlees

5 april 2018

De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) overhandigde 3 april het rapport ‘Duurzaam en gezond’ aan minister Schouten (LNV) en staatssecretaris Blokhuis (VWS). In het rapport stelt Rli dat de klimaatdoelen om nieuw voedselbeleid vragen. Hoewel de COV zich kan vinden in de invalshoek van een integraal voedselbeleid, plaatst de organisatie wel enkele kritische noten en waarschuwt voor een tunnelvisie op vlees.

CO2-vraagstuk

De COV vindt dat Rli de dierlijke sectoren te eenzijdig belicht. Overkoepelende thema’s, zoals bijvoorbeeld het milieu, worden in het rapport eenzijdig bij één productgroep zoals ‘vlees’neergelegd. COV pleit voor een integrale benadering. Nu legt Rli het CO2-vraagstuk volledig bij de dierlijke sectoren, terwijl deze ketens volgens het rapport slechts een aandeel van 10 procent hierin. "Dat is dus geen realistisch perspectief en laat andere sectoren ten onrechte buiten schot. Een tunnelvisie op ‘vlees’ én op Nederland lost het (internationale) milieuvraagstuk niet op," aldus COV.

De Nederlandse agro-sectoren zijn al bezig zijn met het verminderen van de CO2-footprint. COV voorzitter Jos Goebbels: "De Nederlandse vleessector heeft een toekomstvisie op basis waarvan het verder verduurzamen van de ketenproductie in de deelsectoren al geagendeerd is en opgepakt wordt. Zo willen we ons aandeel (van 10 procent) in de milieuagenda samen met overheden, stakeholders en ketenpartners innovatief, maar vooral realistisch en praktisch invullen. Politiek en wetenschap zijn belangrijk voor de randvoorwaarden en de kennisontwikkeling. Toch is het uiteindelijk de match tussen producent en consument en moet de markt z’n werk doen. Zo zit het aandeel ‘duurzame producten’ al jaren in de lift en is er volop aanbod aan innovatieve en alternatieve producten."

Sociaal-economisch belang

Rli gaat voorbij aan het sociaal-economisch belang van de sector. Bovendien is de vleessector een cruciale schakel binnen de productieketens. Vleesondernemingen nemen landbouwdieren af en maken daar zowel food als non-food-producten van. COV vindt dat deze bredere scope en de betekenis daarvan te vaak buiten beschouwing blijft.

De milieu-doelen bij rund- en kalfsvlees zijn onlosmakelijk verbonden aan de footprint-uitdagingen van de melkveehouderij en de zuivelketens. Minder consumptie van rund- en kalfsvlees in Nederland betekent geen afname van het melkvee. Voor de varkensvleesketens gelden vooral specifieke omgevingsopdrachten. Daarbij zou het beter zijn om dieren die in ons land gehouden worden, zo veel mogelijk zelf tot meerwaarde te brengen op de markten in binnen- en buitenland. Tenslotte is een optimale vierkantsverwaarding cruciaal. Het kunnen vermarkten van alle delen van een karkas kan het verschil maken tussen winst of verlies en vormt de economische motor voor elke verdere verduurzaming en voor het innovatief vermogen van de branche.

De COV stelt dat beide roodvleesketens kansen hebben voor verdere verduurzaming. Dan valt te denken aan mestverwerking of mestverwaarding en bijvoorbeeld aan het optimaal verwerken van bijproducten en het helpen voorkomen van verspilling. Hier kan de overheid een grote rol spelen, onder meer door het wegnemen van wettelijke belemmeringen en het stimuleren van innovaties.

Vleestaks

De COV  vindt dat de overheid een ondersteunende rol aan moet nemen en niet sturend via wet- en regelgeving of met fiscale maatregelen. Goebbels: "Iedere keer opnieuw de vleestaks van stal halen, verandert er niks aan, dat dit fiscale idee onuitvoerbaar en contraproductief is, zoals uit diverse studies blijkt. Het is cruciaal dat er gewoon meer uitgesproken waardering komt voor de productgroepen en voor de ketens die dat in ons land maatschappelijk verantwoord produceren. We lopen mondiaal voorop in het verder verduurzamen. We hebben daarmee een florerende bedrijfstak, waar enkele 10.000-en mensen elke dag zo’n 100 miljoen mensen in binnen- en buitenland van hoogwaardige voeding voorzien en wat goed is voor zo’n 10 miljard euro aan omzet per jaar. De Raad onderschat die prestatie. Ik zie geen ecologische verduurzaming zonder duurzaam economisch perspectief. We gaan de dialoog graag aan."

Altijd op de hoogte blijven?