Dag Caroline,
Afgelopen week was het Wereld Vegetarisme Dag en begonnen diverse steden (Gent, Hasselt en straks ook Mechelen) met eenvleesloze (donder)dag.
Het idee van vleesvermindering – en later het helemaal ophouden met het eten van vlees – is niet te stoppen. Ik kan me best voorstellen dat de vleesindustrie die evolutie – hoe ver ze ook gaat – als bedreigend ervaart.
Je zei me dat onze dialoog toch iets bij je losmaakt en je af en toe tot nadenken stemt. Vele mensen in mijn omgeving reageren daar cynisch op en zeggen dat je dat niet meent, maar ik ben positief (hopelijk niet naïef) en ga ervan uit dat je wel ernstig bent. En dus wil ik ook even nadenken, en me even indenken in de andere positie.
Slager Tobias
Ik beeld me in dat ik iemand anders ben, die iets met vlees doet. Misschien heb ik gewoon die bepaalde stiel of zaak van mijn vader. Ik beeld me in dat ik het altijd als de meest normale zaak gezien heb om met vlees mijn geld te verdienen. Ik weet dat het van dieren komt, maar dieren zijn er nu eenmaal om op te eten, en als we ons best doen om te zorgen voor wat dierenwelzijnsingrepen hier en daar, dan is er – zo denk ik – weinig aan de hand.
Dierenrechtenactivisten waren tot vandaag niet meer dan een kleine irritatie. Maar nu komt ook de hele milieubeweging af met dat global warming verhaal. Volgens die groene meisjes en jongens zijn de biefstukken die ik verkoop daar een rechtstreekse oorzaak van. Ze verkondigen de boodschap steeds luider en breder, en bereiken steeds meer mensen. Mijn product wordt zwart gemaakt.
Weinig plezier
Ik heb nochtans altijd mijn best gedaan om kwaliteit te leveren. Bovendien is het niet zo makkelijk meer om de kost te verdienen met mijn beroep. Vele collega’s hebben het nog moeilijker dan ik. Ze stappen eruit. Mijn kinderen zijn niet geïnteresseerd om de zaak over te nemen. Ik schep nog weinig plezier in wat ik doe. Ik voel me constant bekritiseerd en aangevallen door de Marianne Thiemes van deze wereld, die me verwijten de planeet naar de verdoemenis te helpen.
Ik geloof hun verhaaltjes niet. Of in ieder geval: ik wil ze niet geloven. Er zijn voldoende mensen die andere dingen zeggen: dat klimaatverandering niet echt is. En sowieso zijn er toch nog wel andere, grotere oorzaken? Waarom richten ze al hun pijlen op mijn sector?
De wereld verbeteren
Mijn inlevings- en empathische vermogens zijn natuurlijk niet perfect, Caroline, maar ik kan me toch wel voorstellen dat vegetariërs en milieuactivisten wel wat irritatie bij jullie veroorzaken.
En toch is er geen reden om ons naar de hel te verwensen. Jullie gaan er blijkbaar vaak van uit dat we een soort dubbele agenda hebben. Dat het ons eigenlijk niet te doen is om de planeet of om de dieren of whatever, maar dat we eigenlijk gewoon… ja wat?
Dat we dingen kapot willen maken. Of dat we lui zijn en niet willen werken of weet ik veel. Of dat we ons geld verdienen met veggieburgers. Maar niets daarvan: wat we zeggen dat we willen is wat we echt willen. En dat kan best samengevat worden als: een betere wereld, voor alle levende wezens, mens en dier.
Mens en dier, dat houdt in dat we geen vegetarische wereld willen ten koste van alles. Ik toch niet. Vegetarisme is geen doel op zich, maar een middel naar die betere wereld. Daarom is het wellicht ook goed dat de vegetarische evolutie geleidelijk gebeurt, zodat ze weinig of geen mensenleed veroorzaakt. Mocht ze plotsklaps gebeuren, van vandaag op morgen zeg maar, zouden er wellicht serieuze problemen ontstaan.
Minder maar duurder vlees
Nu denk ik enerzijds dat je, zoals het spreekwoord zegt, geen omelet kan maken zonder eieren te breken, maar anderzijds geloof ik ook dat we, als we creatief zijn, oplossingen kunnen vinden die voor iedereen positieve dingen met zich mee brengen.
En ik ben ervan overtuigd dat er ook in jouw sector inventieve geesten te vinden zijn die kunnen meedenken over een transitie naar een wereld met minder vlees. Ik neem even aan dat er ook bij jullie genoeg mensen zijn die geloven in de wenselijkheid en de onvermijdelijkheid daarvan.
De richting waarin ik denk is vooral: minder vlees, en duurder. Omdat het duurder is koopt de consument er minder van, en moet de producent er minder van verkopen om er dezelfde opbrengst uit te halen (of meer).
Meer geld per dier dus, in plaats van lagere winstmarges te spreiden over veel meer dieren. Zoiets moet perfect mogelijk zijn – ook al zouden we dan meteen de internationale situatie moeten aanpakken: vrijhandel betekent dat goedkoper buitenlands vlees hier ook op de markt zou komen.
Slagers
Slagers vormen nog zo’n voorbeeld: waarom zouden zij niet meer en meer (zoals al in beperkte mate gebeurt) naast vlees ook andere producten kunnen verkopen? Vegetarische verswaren? Man wil nog vlees, vrouw en kind niet: je vindt alles bij de slager, one stop shopping.
Ik ben al tevreden met minder vlees, langzaam maar zeker. Dat zijn minder dieren die gedood worden en dat betekent een lagere milieuimpact, meer voedsel voor mensen, en een betere gezondheid.
Zoals gezegd: er zijn ook in jouw sector ongetwijfeld mensen te vinden die hierover durven nadenken en brainstormen. Waar zitten ze? Kunnen we niet samen zoeken naar oplossingen? Ik beloof iedereen dat ze niet van vandaag of morgen zonder job zullen zitten...
Tot de volgende keer!
Tobias