WUR: Heffing op vlees die teruggaat naar veehouder kan veehouderij verduurzamen

22 juli 2021
Foto: Koos Groenewold

Moet er een heffing komen op vlees? De vraag komt regelmatig voorbij in het nieuws. Volgens Wageningen University and Research kan een heffing op vleesproducten die de overheid doorgeeft aan de veehouder de duurzaamheid bevorderen.  Maar ook ketenarrangementen zoals het Beter Leven keurmerk en duurzame subsidies moeten worden ingezet. 

In opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) deed Wageningen University and Research (WUR) onderzoek naar de effecten van heffingen op vlees. De onderzoekers keken naar de effecten op het gebied van economische duurzaamheid (een eerlijke prijs), sociale duurzaamheid (volksgezondheid, dierenwelzijn) en ecologische duurzaamheid (minder landgebruik, biodiversiteit). "Het ene duurzaamheidsdoel, bijvoorbeeld dierenwelzijn, moet namelijk niet leiden tot achteruitgang op een ander vlak, zoals het verminderen van stikstofuitstoot."

Heffing

Een heffing die teruggaat naar de veehouders scoort volgens de onderzoekers het beste op alle duurzaamheidsdoelen. Maar hiervoor moeten er wel duidelijke afspraken gemaakt worden tussen de overheid en de vleessector. "Er moeten door de overheid duidelijke stippen aan de horizon worden gezet. Daarna moeten er samen met het bedrijfsleven doelen worden vastgesteld. De vraag is of de overheid en de vleessector het eens kunnen worden op welke manier en aan wie het geld teruggesluisd zal worden."

De onderzoekers denken dat de kans op mislukking groter wordt als er geen goed overleg plaatsvindt. De duurzaamheidsprogramma’s uit 2019 van de varkenshouderij- en pluimveesector vormen een goede basis. Daarnaast kunnen subsidies voor investering in duurzaamheid een mooie stimulans en aanvulling zijn. Ook is er een breed draagvlak om het heffingssysteem als aanvulling op ketenarrangementen, zoals het Beter Leven keurmerk, te gebruiken.

Btw of slachttaks

De onderzoekers keken ook naar andere heffingen. Zij concluderen dat belastingen op het houden van dieren, een slachttaks of een consumententaks niet helpen bij het verduurzamen. Met een consumententaks gaat de vleesconsumptie misschien naar beneden. Alleen verwachten de onderzoekers dat de export van vlees toeneemt en de bijbehorende uitstoot zich verplaatst naar het buitenland. 

Het opkopen van bedrijven is volgens de onderzoekers eenvoudiger dan het een belasting op het houden van dieren. "En als er een heffing komt, zal minder duurzaam geproduceerd vlees een hogere heffing moeten krijgen dan duurzaam vlees."

Tot slot keken de onderzoekers ook naar de verhoging van de btw op vlees naar 21 procent. Dit is volgens de onderzoekers niet effectief. Dit geld komt terecht in de schatskist en niet bij de veehouder en draagt daardoor niet bij aan de duurzaamheidsdoelen. 

Bron: Wageningen University and Research

 

Altijd op de hoogte blijven?