De veehouderij staat aan de vooravond van een transitie, waarin milieu en natuur een rol spelen. Maar wat betreft de Dierenbescherming speelt ook dierenwelzijn hier een belangrijke rol. Daarnaast is het ook belangrijk dat de boer een redelijk inkomen kan verdienen met het combineren van deze aspecten. Met de titel Deltaplan Veehouderij Winnaar zet de Dierenbescherming bedrijven en initiatiefnemers in de schijnwerpers vanwege hun bijdrage dierwaardige en toekomstgerichte veehouderij in de hoop andere te inspireren om hetzelfde te doen.
De uitreiking vond begin juni voor de derde keer plaats tijdens het Deltaplan Veehouderij Event in het Openlucht Museum. Hier deelden verschillende ‘koplopers’ hun motivatie en aanpak en deelden ze waardevolle leermomenten. Alex Datema, directeur Food & Agri van Rabobank Nederland, hield de keynote speech . Hij benadrukte dat wat de Rabobank betreft alleen duurzame bedrijven toekomstbestendig zijn.
Vier transitiepaden
De winnaars zijn verspreid over vier transitiepaden, zoals omschreven in het Deltaplan Veehouderij. Dit zijn:
- Diervriendelijke en integraal duurzame veehouderij
- Van verspillende carnivoren naar waarderende omnivoren
- Vernieuwende verbindingen tussen productie en consumptie
- Kwaliteitsproductie voor een zelfvoorzienende regio
Voor elk transitiepad waren er vier genomineerden. Een vakjury bepaalde uiteindelijk de vier winnaars. Zij kregen naast een award een geldprijs van 5.000 euro, mede mogelijk gemaakt door het Barth-Misset Fonds.
Winnaars Deltaplan Veehouderij
KalverenENWeij
Het concept KalverENWeij won het transitiepad ‘Diervriendelijke en integraal duurzame veehouderij’. Bij dit melkveebedrijf houden Hans Reinders en dochten Anouk in het Gelderse Angerlo kalveren buiten op zand. KalverENWeij is een innovatief concept waarbij de kalveren vanaf drie dagen na de geboorte buiten in een uitloop van zand worden gehuisvest. De frisse lucht en ruimte zorgt voor een beter welzijn van de kalveren. Door de unieke wijze van huisvesten kunnen er ook veel voordelen voor de veehouder worden behaald, zoals: hogere groei, betere weerstand van de kalveren en arbeidsgemak.
De jury prijst deze manier van kalveren buiten houden omdat het door veel andere melkveebedrijven gekopieerd kan worden, ook op reguliere bedrijven. Door opschaling zullen er heel veel dieren van kunnen profiteren.
Those Vegan Cowboys
In het transitiepad ‘Van verspillende carnivoren naar waarderende omnivoren’ ging de award naar Those Vegan Cowboys. Zij hebben een methode ontwikkeld om, zonder tussenkomst van koeien, diergelijke kaas te produceren. Dit past bij de eiwittransitie die ook deel uitmaakt van het Deltaplan Veehouderij. Ook zonder dieren blijft er perspectief voor boeren die grond hebben omdat zij de grondstoffen voor de productie van deze kaas kunnen leveren. Uiteindelijk is het de bedoeling dat gras gebruikt wordt als voeding voor het proces -waar nu nog suiker wordt gebruikt. Wanneer deze innovatie leidt tot het houden van minder dieren, zou dit kunnen leiden tot het beter houden van de overgebleven dieren. Daarnaast is er voor de productie van deze kaas veel minder water en land nodig en wordt er minder stikstof aan het systeem toegevoegd wat weer in het milieu terecht kan komen.
De jury vindt Those Vegan Cowboys vernieuwend en verfrissend. Deze ontwikkeling zal volgens hen zorgen voor veel bewustwording van consumenten van zuivel.
Krullvarken
Het Krullvarken kwam als beste uit de bus in het transitiepad ‘Vernieuwende verbindingen tussen productie en consumptie’. Dit concept is ontstaan door te kijken naar waar het varken behoefte aan heeft. Hoe kan het varken goed gedijen? Vervolgens is het belangrijk dat het ook economisch rendabel is. Er zijn experimenten gedaan en uiteindelijk is dit stalsysteem ontwikkeld. Dit stalsysteem heeft drie verschillende functiegebieden. Vooraan is er het vreetgedeelte, midden het liggedeelte en achter het mestgedeelte. Dit concept is opgezet als tussenstap tussen biologisch en gangbaar. Door dagontmesting komt de vaste mest minder in contact met urine en wordt dus de ammoniakvorming gereduceerd. De mest is vervolgens een goede bodemverbeteraar daar het bijdraagt aan de verhoging van het organische koolstofgehalte. Er wordt zelfs getracht inkomsten te generen uit mestafzet. In het verleden hebben de initiatiefnemers ondervonden dat het flexibiliteit geeft wanneer er samengewerkt wordt met meerdere toeleveranciers en afnemers.
De juryleden waarderen de ongelofelijke vasthoudendheid van de groep boeren. Ze houden vast aan hun filosofie en blijven doorzetten. Het stalconcept wordt gezien als uniek. Ze lopen voor op de markt.
Dit jaar bezocht Vleesmagazine boerderij De Roosendaal in Putten waar het Krullvarken wordt gehouden.
Naar het artikelVrijLevenStal Heerlijkheid Linde
De vakjury koos in het transitiepad ‘Kwaliteitsproductie voor een zelfvoorzienende regio’ voor de ronde VrijLevenStal bij Heerlijkheid Linde in Deventer ontstaan vanuit de vraag om een natuurlijke omgeving voor koeien. De zandbodem is niet alleen milieutechnisch vriendelijk, maar ook diervriendelijk. De ronde stal geeft verder een eigen identiteit aan het bedrijf. Ze melken 40 Fleckvieh koeien met een melkrobot. De koeien geven naast melk ook nog goed vlees. Dit vlees wordt in de boerderijwinkel verkocht naast andere voornamelijk biologische, lokale en maatschappelijk gewaardeerde producten. Het vervangingspercentage is zo laag dat er veel kalveren afgevoerd moeten worden, die helaas in het reguliere circuit terecht komen. De koeien worden geweid op enkel kruidenrijk grasland. Qua voer en mestplaatsing is het bedrijf zelfvoorzienend.
De juryleden waarderen dat dit bedrijf opgebouwd is vanuit een overname van een gangbaar bedrijf en omgevormd is naar een andere locatie met horeca, boerderijwinkel en publieksfunctie. Ze bewonderen de weg die is afgelegd. De Vrijlevenstal biedt volgens de jury de koeien meer comfort en keuzevrijheid wat het welzijn ten goede komt.