Voedselverspilling verder terugdringen door zelfmonitoring

24 augustus 2016

De hoeveelheid voedselverspilling in Nederland is de afgelopen vijf jaar niet gedaald maar ook niet gestegen. Per hoofd van de bevolking lag dit in 2014 tussen de 114 kg en 157 kilo. Om verspilling verder tegen te gaan hebben Wageningse onderzoekers een zelfmonitoringsmethode paraat.

Dat blijkt uit de update Monitor Voedselverspilling van Wageningen UR Food & Biobased Research. De onderzoekers geven aan dat bedrijven via zelfmonitoring meer inzicht kunnen krijgen in voedselverspilling in de verschillende ketenschakels. Momenteel maakt de gebruik van publieke gegevens over afval en voedselstromen. Daardoor bevat deze meting onzekere factoren.

De tool

Het inzichtelijk maken van representatieve cijfers is volgens Wageningse onderzoekers en staatsecretaris Martijn van Dam van Economische Zaken hét instrument in de strijd tegen voedselverspilling.

Wageningen UR Food & Biobased Research heeft het afgelopen jaar, in samenwerking met de Alliantie Verduurzaming Voedsel, een methode voor zelfmonitoring gebruiksklaar gemaakt. Deze methode, ontwikkeld met het bedrijfsleven, helpt de cijfers van voedselverspilling representatiever te maken.

Bedrijven leveren informatie aan over de omvang, samenstelling en bestemming van reststromen. De zelfmonitoringsmethode sluit aan bij de bestaande manieren van registratie bij bedrijven. Zij krijgen daarmee inzicht in de vraag waar reststromen ontstaan, hoe deze zijn samengesteld en waar verbetering mogelijk is. Bedrijven die dit structureel monitoren en continu verbeteropties aanpakken, laten zien beter grip te krijgen op hun grondstoffen en slagen erin hun voedselverspilling terug te dringen.

Retourbrood

Wageningen UR Food & Biobased Research werkt in project Carve (initiatief Alliantie Verduurzaming Voedsel) samen met bedrijven (oner meer FrieslandCampina, Arla Foods, Plus, Sonneveld, Albert Heijn, Jumbo, Royal A-Ware, Duynie, Iglo en Lamb Weston/Meijer) aan concrete pilots om voedselverspilling te verminderen en reststromen zo hoog mogelijk te verwaarden.

Een voorbeeld is het project Retourbrood waarbij 10+miljoen onverkocht brood van de supermarkten terug gaat naar bakkerijen om als ingrediënt verwerkt te worden in smakelijke ontbijtkoek en koekjes. Andere resultaten van afgeronde pilots zijn te vinden op het platform nowastenetwork.nl. Het project Eindeloos Groenten is gericht op een hoogwaardige verwaarding van reststromen vanuit groenteproductie en –verwerking, vanuit de visie: eten moet eten blijven.

Dit jaar is het project Houdbaarheid Begrepen van start gegaan, waarin bedrijven gezamenlijk de verspilling bij de consument en in supermarkten willen verminderen. In mei werd het initiatief The Source Shakers gelanceerd; een dynamische community van onder meer Wageningen UR, Hogeschool HAS Den Bosch, Rabobank, P2-managers, Foodsquad, BOM en gemeente Veghel, om bedrijven te ondersteunen met het voorkomen en het verwaarden van reststromen en daarmee voedselverspilling tegen te gaan.

In 2017 en 2018 starten wederom diverse projecten en pilots vanuit bedrijven die een structurele bijdrage willen leveren aan het terugdringen van voedselverspilling.

Doelstelling overheid

Het ministerie van Economische Zaken zet in op een betere Monitor Voedselverspilling, die daarmee bruikbaar wordt in het kader van de Circulaire Economie. Hierbij moeten grondstoffen primair benut worden waarvoor zij geproduceerd zijn en anders naar een zo hoog mogelijke verwaardig gebracht worden. Dit sluit aan bij doelen van de Europese Commissie, die in december 2015 een voorstel heeft gedaan om lidstaten vanaf 2020 te verplichten tot monitoring en rapportering van voedselverspilling. De EU committeert zich aan de wereldwijde SDG12.3 doelstelling om de hoeveelheid voedselverspilling te halveren per 2030.

Altijd op de hoogte blijven?