De laatste jaren is te veel op de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) bezuinigd. De dienst is ontstaan uit een fusie van vier instanties en heeft te veel verantwoordelijkheden en te weinig capaciteit. Dat zeggen de oud-landbouwbewindslieden Henk Bleker en Cees Veerman tegen de NOS.
'Het is een organisatie die het heel erg moeilijk heeft gehad. Reorganisatie op reorganisatie, veel bezuinigingen. En tegelijkertijd de politiek en de samenleving die hogere eisen stellen", zegt Henk Bleker (CDA), oud-staatssecretaris van landbouw in het NOS-Journaal. Hij reageert daarmee op de forse kritiek die de NVWA te verduren krijgt in het fipronil-schandaal.
'Je kunt niet voor een dubbeltje op de eerste rang zitten', zegt ook Cees Veerman (CDA), oud-minister van landbouw. 'De bezuinigingen die de afgelopen jaren over de NVWA zijn uitgestort hebben tot gevolg dat er een boel kwaliteit verloren is gegaan. En de dienst onder spanning staat.'
De oud-bewindslieden steken wel de hand in eigen boezem: ze zijn medeverantwoordelijk geweest voor deze bezuinigingen. Beiden pleiten nu voor extra geld voor de dienst die onder meer verantwoordelijk is voor de veiligheid van het voedsel.
Ook zegt Bleker te pleiten voor een deskundige leiding van de NVWA. 'Lange tijd is gedacht dat het niet uitmaakt welke kwaliteiten het management heeft, als het maar kan managen. Maar inmiddels weten we wel beter en specifieke kennis van de materie is hier zeker gewenst.'
Spagaat
Volgens Marcel van Silfhout, schrijver van het boek Uitgebeend over voedselveiligheid, is het een grote fout geweest om in 2003 de voorgangers van de NVWA over te zetten van het ministerie van Volksgezondheid naar Economische Zaken.
'Zo ontstond een spagaat tussen volksgezondheid en economische belangen, omdat er twee verantwoordelijke ministeries zijn, die ook nog eens vaak naar elkaar wijzen.'
'Tot de grond toe afgebroken'
Hij vindt dat de politiek zelf verantwoordelijk is voor wat is gebeurd met de NVWA. 'Die organisatie is in tien jaar tijd tot de grond toe afgebroken, door drastische bezuinigingen. Dat betekent minder mankracht, minder inspecties en veel minder laboratoria.'
Meer toxicologen opleiden
Toxicoloog Martin van den Berg vindt dat ook de technische capaciteit van de NVWA omhoog moet. 'Er moet de mogelijkheid zijn om in te springen op nieuwe zaken, zoals fipronil nu. Daarnaast denk ik dat ze meer toxicologen zouden moeten opleiden die voldoende inschatting kunnen maken van de risico's voor de volksgezondheid."
Net als Bleker vindt ook Van Silfhout dat er bij de top van de NVWA meer kennis en kunde nodig is. 'Tien, twintig jaar geleden waren die mensen goed onderlegd en hadden ze natuurlijk gezag. Tegenwoordig zitten er procesmanagers die niet echt verstand van zaken hebben.'
Lees ook: