Aldi Kalfsleverworst zonder kalfslever is tweede geworden in de 'strijd' om het Gouden Windei 2017, de prijs van Foodwatch voor het meest misleidende product. Dat heeft de voedselwaakhond bekendgemaakt.
De kalfsleverworst zonder kalfslever van Aldi werd tweede in de windei-verkiezing met 21 procent van de stemmen. 'Aldi heeft toegezegd de kalfsleverworst aan te passen: het varkensvlees wordt vervangen door kalfslever met één Beter Leven-ster van de Dierenbescherming', geeft de voedselwaakhond aan. 'In totaal gaven zes van de zeven genomineerden aan dat hun product al is, of nog wordt, aangepast. Alleen Jumbo hield voet bij stuk en dat werd duidelijk niet gewaardeerd door de stemmers.'
Achterkamertjes
‘Je ziet het je al voor je in de achterkamertjes van de Aldi: ‘Iemand een receptje voor kalfsleverworst?’ ‘Ja hoor! Beetje varkenslever, bindweefsel (collageen) van varkens, aroma’s en een berg suiker. Dat verdunnen we dan met wat water – lekker goedkoop – en voor het idee ook nog wat kalfsvlees.’ ‘Hé, de worst heeft nog niet echt een leverkleur. Dat zal onze klanten opvallen. Snel, een beetje bietenrood en tomatenpuree erin. Klaar!’ ‘En de kalfslever dan?’ ‘Ach, details!”, schreef Foodwatch over het product, dat wel 38 procent varkenslever, 8 procent varkensvlees en 7 procent kalfsvlees bevat, maar géén kalfslever.
Maisbrood zonder maismeel
Jumbo Goudeerlijk boerenmaisbrood werd gekozen tot het meest misleidende product van 2017 en wint daarmee het Gouden Windei van Foodwatch. Van de 15.000 mensen die hebben meegedaan aan de publieksverkiezing voor het Gouden Windei 2017 koos 31 procent het maisbrood als meest misleidend van de zeven genomineerde voedingsproducten. 'Het zelfbenoemde ‘goudeerlijke’ maisbrood is door Jumbo gebakken zónder maismeel', aldus Foodwatch. 'Het heeft alleen wat maisstukjes ter decoratie en krijgt een maisachtig geel kleurtje door toevoeging van kurkuma.'
Jumbo Goudeerlijk boerenmais wordt geheel gebakken van tarwemeel, en gedecoreerd met 3 procent gepofte mais en 2 procent maisgries. Om toch de suggestie van maisbrood te geven, wordt het brood geel gekleurd met kurkuma. Volgens Jumbo echter 'is de aanname dat maisbrood van maïsmeel gemaakt zou moeten zijn, niet juist. Wij gebruiken geen maismeel, omdat dit de bakkwaliteit niet ten goede komt', liet de supermarktketen Foodwatch weten. Jumbo is niet de enige die maisbrood zonder maismeel maakt. Veel maisbrood wordt gebakken met een deel maismeel of helemaal geen maismeel. Maar Jumbo is wel de enige die het misleidende brood vervolgens als ‘goudeerlijk’ verkoopt. In de kleine lettertjes staat de warenwettelijke naam voor dergelijk brood vermeld: witbrood met mais. 'Onze Goudeerlijk-bakkers hebben een selectie gemaakt van de beste granen en hebben het brood bereid zonder onnodige toevoegingen', stelt Jumbo op zijn website. Foodwatch: 'Kennelijk wordt bij Jumbo maismeel in maisbrood als onnodige toevoeging beschouwd.'
Beterschap
De achtste Gouden Windei-verkiezing trok volgens Foodwatch 'net als voorafgaande jaren duizenden consumenten'. Bij elkaar stemden 15.000 mensen op één van de zeven genomineerden. 'Elk jaar zijn er wel kandidaten die hun product of etiket beloven aan te passen na nominatie. Dit jaar beloven zelfs zes van de zeven kandidaten beterschap: Aldi haalt het varkensvlees uit zijn kalfsleverworst en vervangt die door kalfslever met één Beter Leven-ster. Tevens vervangt Aldi het met water verdunde ‘citroenconcentraat’ voor echt citroensap', aldus Foodwatch. 'Unilever belooft het suikergehalte in zijn mierzoete ketjap manis goud te halveren. Albert Heijn haalt ‘vezelrijk’ uit de naam voor zijn minst vezelrijke ‘Muesli vezelrijk’. Innocent had de verpakking van haar Superjuice recent al aangepast; de nominatie voor het Gouden Windei en de aanpassing hadden elkaar gekruist. In de naam staat nu het hoofdingrediënt appel als eerste genoemd. Lidl zei dat sprake was van een etiketfout in de ingrediëntenlijst van zijn volkoren eierkoeken met slechts 6 procent volkorenmeel. Er zou 35 procent volkorenmeel in de koeken zitten. Lidl past het etiket aan. Alleen Jumbo past zijn product of etiket niet aan.'
Toezeggingen
Foodwatch hield de kandidaten die toezeggingen deden, wel in de verkiezing, omdat de verkiezing gaat over producten die consumenten in 2017 hebben misleid. Wel heeft de voedselwaakhond de toezeggingen in de verkiezing vermeld, zodat stemmers hiermee desgewenst rekening konden houden.
Preventief effect
Los van deze succesjes, heeft de verkiezing vooral een preventief effect: bedrijven willen niet genomineerd worden en al helemaal niet winnen en passen ze dus wat beter op met de misleidende praatjes rond hun producten. Desondanks zijn er nog vele misleidende producten in supermarkten te vinden.
In 2016 won Healthy People Blauwe bosbes en framboos. In 2015 wonnen de gesuikerde cranberries van Albert Heijn. Het jaar ervoor won Capri-Sun Multivitamin van Coca-Cola de omstreden prijs. In 2013 won Natrena Stevia Kristalpoeder van Douwe Egberts. Unilever won de prijs twee maal: in 2012 met Becel pro-activ en in 2011 met Blue Band Goede Start Witbrood. Danone ontving het Windei in 2010 met het product Actimel.