ABN AMRO: Vergrijzing drukt stempel op foodsector

Vergrijzing verandert toekomstig consumptiegedrag Nederlandse en Duitse consumenten. Dat blijkt uit onderzoek van ABN AMRO. 75-plussers vormen een steeds grotere markt voor voedselproducenten. Daarnaast consumeert de oudere van de toekomst vaker voedsel buitenshuis.

De vergrijzing en een krimpende bevolking in veel EU landen hebben de komende decennia veel impact op de foodsector, blijkt uit onderzoek van ABN AMRO. Het aandeel ouderen in de bevolking stijgt en daarmee ontstaan ook andere behoeften. Oudere consumenten consumeren andere producten en hebben andere aankoopmotieven. Vaak zijn fysiologische veranderingen (zoals afnemende spiermassa) en sociologische veranderingen (zoals het overlijden van de partner) oorzaken. Bij ouderen neemt de behoefte aan calorieën af en ze hebben baat bij andere nutriënten. Ook geven zij de voorkeur aan andere verpakkingen en aankoopkanalen, niet alleen in Nederland, maar óók in Duitsland, de grootste buitenlandse afzetmarkt van de Nederlandse foodsector.

Uit een enquête onder Nederlandse en Duitse consumenten blijkt dat duurzaamheid en gezondheid belangrijkere aankoopfactoren zijn bij de hedendaagse ouderen, dan bij jongeren. Opvallend is ook dat Duitsers - ongeacht hun leeftijd - duurzaamheid belangrijker vinden dan Nederlanders. Zo vindt 37 procent van de Duitse millennials duurzame productie belangrijk in vergelijking met 17 procent van hun leeftijdgenoten in Nederland. Ook voor Duitse babyboomers geldt dit veel vaker (55 procent) dan voor Nederlandse ouderen (29 procent).

Verschillen tussen generaties

In het onderzoek komen ook andere verschillen tussen generaties naar voren. Zo eten zowel Nederlandse als Duitse 55-plussers vaker verse producten als vis, fruit, kaas en aardappelen en minder vaak bewerkte producten, zoals vleesvervangers of pizza’s, die juist in trek zijn bij jongere generaties. Gemak en prijs spelen een minder grote rol onder babyboomers, waarschijnlijk omdat zij meer tijd hebben om te koken.

Tegelijkertijd blijkt dat onder 75-plussers de behoefte aan bezorgde verse kant-en-klaar maaltijden toeneemt. Dit komt doordat deze groep vaker gehinderd wordt door lichamelijke beperkingen of na het overlijden van een partner alleen komt te staan. Onder deze groep eenpersoonshuishoudens neemt ook de behoefte aan éénpersoonsverpakkingen toe. Deze moeten bovendien gemakkelijk te openen en goed leesbaar zijn. Ook bij de aankoopkanalen tekenen zich verschillen af tussen leeftijdscategorieën. Zo ging voor de coronacrisis een derde van de consumenten in de leeftijd van 18 tot en met 24 jaar en 25 procent tussen de 25 en 40 jaar dagelijks tot wekelijks naar de horeca, terwijl dit boven de 55 jaar slechts 10 procent was.

Kansen vergrijzing

De voedingsmiddelensector zal volgens ABN AMRO nadrukkelijker rekening moeten houden met de demografische ontwikkelingen om de afzet op peil te houden. Door de vergrijzing in Nederland en vergrijzing én lichte bevolkingskrimp in Duitsland kunnen afzetvolumes onder druk komen te staan, maar deze ontwikkeling biedt óók kansen.

Een flexibele productieketen die goed kan inspelen op veranderende consumentenbehoeften is hierbij cruciaal, benadrukt Rob Morren, Sector Banker Food van ABN AMRO. “Zo vertegenwoordigen 75-plussers een interessante groeimarkt voor fabrikanten van verse eenvoudig te bereiden maaltijden die kunnen worden bezorgd of aangekocht bij de supermarkt. Of voor producten die zijn verrijkt met voedingstoffen. Daarnaast zal de horeca een steeds grotere groep kunnen bedienen, naarmate millennials ouder worden. Deze groep consumenten is er immers aan gewend frequent voedsel buitenshuis te consumeren of maaltijden te laten bezorgen. Voedselproducenten doen er dus goed aan te onderzoeken hoe de consumptie verandert naarmate de leeftijd vordert: hoe veranderen smaakvoorkeuren en de smaakbeleving en wat betekent dit voor mijn producten en afzetkanalen.”