Dag Caroline,
Je stelt zodanig veel vragen en geeft zoveel opmerkingen dat ik die niet altijd kan beantwoorden. Ik doe mijn best om hier wat in te halen. Vergeef me als ik mijn 750 woorden overschrijd.
Ik spreek al ruim twaalf jaar met mensen over het wel of niet eten van vlees. Een van de argumenten die ik van de overzijde steeds weer zie terugkomen, is dat van ‘consequent zijn’. Het argument gaat zo: ‘je zegt wel dat je A en B doet (voor de dieren en het milieu, bijvoorbeeld), maar ondertussen doe je wel C en D, die o zo schadelijk zijn. Dat is niet consequent.’ De conclusie die er dan - meestal impliciet - wordt aan verbonden, is: als je niet alles kan doen, dan doe je beter niets, anders ben je hypocriet.
Uiteraard is dat een absurd argument. Als jij bijvoorbeeld in je huis spaarlampen hebt, moet ik dat dan inconsequent of hypocriet noemen omdat je ondertussen – weet ik veel - wel nog met de auto rijdt, plastic zakken gebruikt, vlees eet of soms het vliegtuig neemt? Uiteraard niet. Elke stap die iemand zet naar een betere wereld, is een goede. 100% consequent zijn is op deze aarde niet mogelijk. Niet dat het niet waardevol is om het te proberen.
Hypocriet?
Dus ja, terwijl ik leef probeer ik zo weinig mogelijk schade toe te brengen aan anderen, mens of dier. Maar ik ben me ervan bewust dat dat lang niet helemaal lukt. Ik koop of gebruik zeker nog producten of diensten waar mens- of dierenleed aan kleeft. Maar het is niet omdat je niet alles kan doen, dat je beter helemaal niets doet. Als jij het hypocriet vindt wanneer ik mijn best doe om leed te vermijden, terwijl ik me ervan bewust ben dat ik dat niet voor 100% kan doen, dan ben ik graag hypocriet, Caroline.
Ik vind trouwens dat vele vegetariërs en vooral veganisten a damn fine job doen in het proberen te leven zonder of met weinig dierlijke producten, als je inderdaad ziet waar dierlijke ingrediënten overal inzitten. Sowieso zitten niet in alle producten die je opsomt dierlijke ingrediënten. En waar dat wel nog het geval is, worden er op termijn wel alternatieven gevonden. Je hoeft dus niet bang te zijn dat je in een vegetarische wereld iets zou moeten missen - behalve vlees misschien.
Honden- en katteneten
Maar je vroeg naar huisdieren. Wij hebben huisdieren ja – ik ga niet in op je vraag of dat ok is of niet, want ik hou me liever zoveel mogelijk bij het onderwerp (vlees of geen vlees). Als ik je zeg dat we die vlees geven, dan zal je dat vermoedelijk hypocriet noemen. Nu, we geven ze geen vlees, ze zijn ook vegetarisch. Maar dan vind jij misschien dat je me kan beschuldigen van fanatisme of extremisme. Zo gaat het immers: als een vegetariër zegt dat ie toch muggen doodt, dan hoort ie ‘hypocriet!’. Als ie zegt dat ie zelfs muggen spaart, hoort ie ‘extremist!’ Tja.
Maar goed, vegetarisch dierenvoer dus. Onnatuurlijk voor hond en kat? Misschien, maar ik heb ook nog nooit een kat een tonijn zien vangen. Of een koe. De plantaardige voeding die we geven, is verrijkt met alle noodzakelijke voedingsstoffen, en de diertjes zijn allemaal kerngezond – wellicht gezonder overigens dan de meeste andere huisdieren, die net zoals hun baasjes véél te veel vlees krijgen en daardoor gezondheidsproblemen oplopen.
Leer
Ikzelf gebruik ook geen leer (en ook geen wol, bont of zijde). Ik geef je gelijk: dat ‘bijproduct’-argument dat je aanhaalt, gaat niet op. Wat mij betreft zijn die zogenaamde bijproducten allemaal zaken die het gebruik of misbruik van dieren nog winstgevender en dus makkelijker te verantwoorden maken, en daar doe ik niet aan mee.
Maar jouw argument, dat hartkleppen van varkens of medicijnen ‘mogelijk gemaakt worden door de vleesetende mens’ slaat natuurlijk ook nergens op. Je zou die dingen ook kunnen verkrijgen in een maatschappij waar geen of veel minder vlees gegeten wordt.
Consequentie, nogmaals
Jij had ’t al vaker over dat verwijzende vingertje van de vegetariërs. Wel, sommige vleeseters richten geen vingertje maar een enorm grote vinger naar de veggies: ‘je moet perfect zijn’, zegt die vinger. Je mag geen fouten maken, nooit inconsequent zijn, want dan ben je hypocriet. Je mag overigens ook nooit ziek zijn als vegetariër, want dan ligt ’t aan je voeding. Je mag nooit preken, je mag niet lastig doen en je moet alles verdragen.
Maar je hebt ook wel een punt: iederéén moet zich ervan bewust zijn dat ie niet perfect is, en inderdaad, vele vegetariërs (of wereldverbeteraars in ’t algemeen) vergeten in hun relatie met andere mensen wel eens dat ze ook hun blinde vlekken hebben.
Ze vergeten zelfs vaak dat ze (meestal) ooit nog vlees gegeten hebben. Dus ’t is inderdaad belangrijk om niet te snel anderen te gaan beschuldigen. Weet je nog van uit de godsdienstles? Toen de menigte op het punt stond een overspelige vrouw te stenigen, zei Jezus: ‘hij die zonder zonden is, werpe de eerste steen’. Niemand gooit. Prachtige anekdote vind ik dat.
Stenen werpen moeten ook vegetariërs nooit doen. Wat we wel mogen doen, is in het bewustzijn dat niemand perfect is, op een zachte manier die informatie uitdelen waarin we zelf eerlijk en oprecht in geloven. We kunnen dat best doen met respect voor het ritme van de andere. En vooral, al luisterend.
Ik slaag er ook niet altijd in, maar ik doe mijn best.
Het ga je goed, deze week.
Tobias